Zespół ds. dobrostanu zwierząt
Skład Zespołu
Przewodniczący: Prof. dr hab. Tomasz Misztal
🖂 t.misztal@ifzz.pl
Zastępca: Dr hab. inż. Anna Antuszewicz, profesor instytutu
🖂 a.antuszewicz@ifzz.pl
Sekretarz: Mgr Misza Kinsner
Członkowie:
– Dr inż. Marcin Barszcz
– Dr Michał Szlis
– mgr Monika Tomczyk
Zadania Zespołu
Zadania Zespołu ds. dobrostanu zwierząt określa art. 25 Ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych (Dz.U. 2015, poz. 266. z poźn. zm.).
Do zadań tych należy:
- udzielanie porad w sprawach:
– związanych z zapewnieniem dobrostanu zwierząt,
– znalezienia nowego opiekuna dla zwierząt, w tym ich właściwej socjalizacji,
– prowadzenia rehabilitacji zwierząt dzikich przed przywróceniem ich do siedliska przyrodniczego,
– związanych z organizowanymi szkoleniami;
- udzielanie porad dotyczących stosowania zasad zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia (3R),
a także przekazywanie na bieżąco informacji o osiągnięciach technicznych i naukowych związanych ze stosowaniem tych zasad; - opracowywanie i dokonywanie przeglądu wewnętrznych zasad postępowania ze zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku;
- monitorowanie przypadków uśmiercania zwierząt w celu pozyskania narządów lub tkanek, oraz ułatwianie wzajemnego udostępniania pozyskanych narządów lub tkanek między hodowcami, dostawcami i użytkownikami;
- monitorowanie dobrostanu zwierząt utrzymywanych w ośrodku, lub wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych;
- zgłaszaniu kierownikowi jednostki przypadków naruszenia dobrostanu zwierząt i określanie czynności, które należy podjąć w celu przywrócenia tego dobrostanu;
- kontrola przeprowadzania doświadczeń i ich wyników, z uwzględnieniem wpływu tych doświadczeń na wykorzystywane w nich zwierzęta, oraz ocena zgodności przeprowadzanych doświadczeń z treścią uchwały o udzieleniu zgody na przeprowadzenie doświadczenia oraz z zasadami zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia;
- opiniowanie lub zatwierdzanie wniosków o wyrażenie zgody na przeprowadzenie doświadczenia przed ich złożeniem do lokalnej komisji etycznej do spraw doświadczeń na zwierzętach.
Powyższe zadania Zespół ds. dobrostanu realizuje we współpracy z lekarzem weterynarii świadczącym usługi weterynaryjne w ośrodkach dla zwierząt.
Zasady postępowania ze zwierzętami
W Instytucie obowiązują ustalone zasady postępowania ze zwierzętami, określone przez Zespół ds. dobrostanu zwierząt, które obejmują:
- zasady ogólne
- czynności związane z pozyskaniem i dostarczaniem zwierząt
- uwagi dotyczące utrzymania zwierząt
- obowiązki lekarza weterynarii
- postępowanie przy uśmiercaniu i utylizacji zwierząt wykorzystanych
w doświadczeniu - prowadzenie dokumentacji procedur i ewidencji zwierząt
Zasady postępowania ze zwierzętami w IFŻZ PAN
Zamówienie na zakup lub pozyskanie zwierząt do celów doświadczalnych
Zasady wyznaczania osób do przeprowadzania, wykonywania
i uczestniczenia w procedurach
Zgodnie z obowiązującą Ustawą o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych z dnia 15 stycznia 2015 r. (Dz.U. poz. 266 z późn. zm.), osoby ubiegające się o zgodę Lokalnej Komisji Etycznej na prowadzenie badań na zwierzętach muszą wcześniej otrzymać od Kierownika jednostki zarejestrowanej jako użytkownik (Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego Polskiej Akademii Nauk) tzw. wyznaczenie do pełnienia w eksperymencie określonej funkcji. Dokument wydawany jest przez Dział Kadr na wniosek osoby zainteresowanej, po zatwierdzeniu przez Dyrektora Instytutu.
Wzory wniosków o wyznaczenie oraz wzory dokumentów wymaganych do ubiegania się o zgodę na wykorzystanie zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych znajdują się na stronie MEiN:
Doświadczenie nie wymagające zgody LKE, w ramach którego na terenie IFŻZ PAN prowadzone będą czynności z udziałem zwierząt wymaga uzyskania zgody Dyrektora Instytutu.
Dokumenty do wyznaczeń
– wniosek-osoba planująca
– wniosek-osoba planująca nie będąca pracownikiem
– wniosek-osoba uczestnicząca
– wniosek-osoba opiekująca
– wniosek-osoba wykonująca
– wniosek-osoba wykonująca nie będąca pracownikiem
– wniosek-osoba uśmiercająca
Szkolenia
Członkowie Zespołu doradczego ds. dobrostanu zwierząt oraz uprawnieni pracownicy Instytutu prowadzą, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 maja 2015 roku w sprawie szkoleń, praktyk i staży dla osób wykonujących czynności związane z wykorzystywaniem zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych (Dz. U. 2015, poz. 628), szkolenia dla osób:
- odpowiedzialnych za planowanie procedur i doświadczeń oraz za ich przeprowadzenie;
- wykonujących procedury;
- uczestniczących w wykonywaniu procedur;
- uśmiercających zwierzęta wykorzystywane w procedurach;
- sprawujących opiekę nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku;
- odpowiedzialnych za nadzór nad osobami sprawującymi opiekę nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku i dobrostanem tych zwierząt
Szkolenia organizowane są w razie potrzeby dla nowoprzyjętych pracowników oraz innych osób zainteresowanych na wniosek Dyrektora Instytutu lub przewodniczącego Zespołu ds. dobrostanu zwierząt.
Osobą odpowiedzialną w Instytucie za organizację szkoleń jest dr hab. Jarosław Woliński, profesor instytutu
Akty prawne
- Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych
- Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 maja 2015 r. w sprawie szkoleń, praktyk i staży dla osób wykonujących czynności związane z wykorzystywaniem zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych
- Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 listopada 2015 r. w sprawie informacji dotyczących zwierząt wykorzystywanych w procedurach oraz trybu przekazywania tych informacji
- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r. w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie minimalnych wymagań, jakie powinien spełniać ośrodek, oraz minimalnych wymagań w zakresie opieki nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku (Dz.U. 2016 poz. 2139)
- Materiały, które mogą być przydatne dla osób planujących doświadczenia na zwierzętach znajdują się na stronie Krajowej Komisji Etycznej:
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/krajowa-komisja-etyczna-do-spraw-doswiadczen-na-zwierzetach