Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych

Pracownicy naukowi
dr hab. Jarosław Woliński, profesor instytutu
lek. wet. Dominika Szkopek, 🖂 d.szkopek@ifzz.pl

Lekarze weterynarii
lek. wet. Agata Kondej, 🖂 a.kondej@ifzz.pl
lek. wet. Katarzyna Roszkowicz-Ostrowska, 🖂 k.roszkowicz@ifzz.pl
lek. wet. Dominika Szkopek, 🖂 d.szkopek@ifzz.pl

Kierownik pracowni weterynaryjnej
lek. wet. Dominika Szkopek, 🖂 d.szkopek@ifzz.pl

Kierownik ośrodka dla świń
lek. wet. Katarzyna Roszkowicz-Ostrowska, 🖂 k.roszkowicz@ifzz.pl

Kierownik ośrodka dla przeżuwaczy
dr Małgorzata Majewska, 🖂 m.majewska@ifzz.pl

Audyt zewnętrzny
lek. wet. Łukasz Paczewski, 🖂 l.paczewski@ifzz.pl

Pracownicy obsługi zwierząt
Jolanta Burza
Rafał Druchniak
Katarzyna Golba
Sławomir Goliszewski
Wiesław Mrozek
Yevhen Smirnov
Andrzej Wodzyński
Artur Zaliwski

Pomieszczenia i wyposażenie Laboratorium

Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych IFŻZ PAN zostało utworzone 19 lipca 2018 r. na bazie istniejących w Instytucie ośrodków dla świń i przeżuwaczy oraz pracowni weterynaryjnej. Dzięki przyznanej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego dotacji celowej na pokrycie kosztów restrukturyzacji Instytutu w latach 2018–2019 możliwe było zmodernizowanie pomieszczeń dla zwierząt oraz zakupienie wyposażenia i niezbędnej aparatury naukowo-badawczej.

Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych ma charakter zwierzętarni doświadczalnej, która przystosowana jest do utrzymywania świń, owiec, krów oraz ich hodowli do celów naukowych lub edukacyjnych. Ze względu na potrzeby przeprowadzenia doświadczenia zwierzęta mogą być utrzymywane indywidualnie lub grupowo. Zwierzętom utrzymywanym w Laboratorium zapewnia się codzienną opiekę oraz kontrolę stanu zdrowia.

W skład zespołu Laboratorium wchodzą zootechnicy, lekarze weterynarii, wykwalifikowany personel techniczny oraz pracownicy naukowi którzy ukończyli odpowiednie szkolenia zgodnie z Ustawą z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych.

LDMZ posiada prestiżową akredytację AAALAC Iternational

W dniu 7 czerwca 2022 r. Association for Assessment and Accreditation of Laboratory Animal Care International Council przyznało Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych IFŻZ PAN pełną akredytację AAALAC International.

Certyfikat AAALAC jest przyznawany jednostkom prowadzącym badania na zwierzętach ze szczególną dbałością o ich dobrostan oraz przy zachowaniu najwyższych standardów etycznych. Laboratorium jest pierwszą Polską jednostką, która uzyskała certyfikat AAALAC w zakresie prowadzenia badań na dużych modelach zwierzęcych.

Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych oferuje usługi w zakresie

realizacji projektów badawczych oraz badań przedklinicznych z zakresu fizjologii, żywienia, biologii, biotechnologii, medycyny, medycyny weterynaryjnej, chirurgii doświadczalnej, neurologii, ortopedii oraz badań modelowych na zwierzętach;

fachową opiekę nad zwierzętami doświadczalnymi utrzymywanymi w ośrodkach Laboratorium oraz obsługę zwierząt w czasie przed i po-operacyjnym;

wynajmu pomieszczeń dla zwierząt na potrzeby realizacji projektów badawczych oraz badań przedklinicznych oraz możliwość korzystania z sal operacyjnych umożliwiających wykonanie zabiegów na małych i dużych zwierzętach gospodarskich (świnie, owce, krowy). Podczas zabiegów chirurgicznych zapewniamy również asystę zootechniczną i weterynaryjną wykwalifikowanych pracowników Laboratorium.

Zapewniamy również:

pomoc przy planowaniu doświadczeń na świniach, owcach i krowach;
konsultacje podczas przygotowywania wniosku do Lokalnej Komisji Etycznej;
wyrażenie zgody na przeprowadzenie badań.

Infrastruktura

W skład LDMZ wchodzą obecnie nowocześnie wyposażone dwa ośrodki dla dużych zwierząt gospodarskich: ośrodek dla świń oraz ośrodek dla przeżuwaczy, a także nowocześnie wyposażona pracownia weterynaryjna. Laboratorium umożliwia dostęp do pomieszczeń hodowlanych dla zwierząt (chlewnia, dwie sale bilansowe dla świń, obora i pomieszczenia hodowlane dla owiec, pastwisko), sal operacyjnych, pracowni diagnostycznych oraz rzeźni doświadczalnej.

Najważniejsze pomieszczenia/aparatura

Pracownia do badań neonatologicznych

Umożliwia utrzymywanie, w warunkach laboratoryjnych, prosiąt wcześniaków i noworodków bez obecności matki. Prosięta wcześniaki wymagają szczególnej, całodobowej, indywidualnej opieki, zwłaszcza w zakresie karmienia. Troskliwej opieki przez całą dobę wymagają również nowo narodzone prosięta, które przyzwyczajane są do korzystania ze sztucznej maciory, z której pobierają mieszankę mleczną lub preparat mlekozastępczy.

Dzięki wyposażeniu pracowni w klimatyzator podstropowy możliwe jest utrzymanie odpowiedniej temperatury w pomieszczeniu a przenośne nawilżacze powietrza zapewniają odpowiednią wilgotność pomieszczenia, co jest szczególnie ważne u prosiąt wcześniaków i noworodków. Ponadto system automatycznego sterowania roletami zewnętrznymi umożliwia dostosowanie długości dnia świetlnego do potrzeb danego doświadczenia.

Dwie sale bilansowe dla prosiąt odsadzonych

Umożliwiają pobieranie próbek do badań oraz kolekcję kału i moczu. Sale wyposażone są w klatki bilansowe do indywidualnego utrzymywania zwierząt zapewniające stały dostęp do wody, system wentylacyjno-grzewczy, klimatyzator podstropowy oraz czujniki do rejestracji mikroklimatu w pomieszczeniu.

Chlewnia doświadczalna

Podzielona na 3 sektory, wyposażona w kojce do utrzymania indywidualnego świń z możliwością przekształcenia na kojce grupowe oraz kojce porodowe typu spacerowego umożliwiające prowadzenie badań m.in. dotyczących żywieniowego programowania wzrostu. Każdy kojec do utrzymania indywidualnego świń wyposażony jest w dwa poidła (dla prosiąt odsadzonych i tuczników) oraz automat paszowy typu AP-1T.

Z kolei kojce porodowe typu spacerowego dzielą się na: część dla lochy wyposażony w poidło smoczkowe, automat paszowy typu AP-1T oraz zabezpieczenie przed przygnieceniem prosiąt podczas kładzenia się lochy. Część dla prosiąt wyposażoną w poidło smoczkowe oraz automat do dokarmiania prosiąt.

Każdy kojec wyposażony jest w gumową matę legowiskową oraz kanał gnojowy zabezpieczony rusztem podłogowym. Każdy sektor chlewni wyposażony jest w system wentylacyjno-grzewczy oraz czujniki do rejestracji mikroklimatu, które umożliwiają automatyczne sterowanie intensywnością pracy komina wyciągowego, nagrzewnic oraz stopniem uchylenia wlotów powietrza.

Cztery pomieszczenia dla owiec

Wyposażone w kojce do indywidualnego lub grupowego utrzymywania owiec. Każdemu zwierzęciu zapewnia się karmidło, paśnik, lizawkę solną oraz dostęp do wody. Pomieszczenia wyposażone są w system wentylacyjny i grzewczy oraz czujniki do rejestracji mikroklimatu.

Pomieszczenie dla owiec przetokowanych, defaunowanych i selektywnie refaunowanych

W celu zapobiegania dekontaminacji istnieje możliwość zamontowania przegród oddzielających od siebie sąsiadujące zwierzęta (przy jednoczesnym zachowaniu kontaktu wzrokowego i słuchowego z innymi owcami). Każdemu zwierzęciu zapewnia się karmidło, paśnik, lizawkę solną oraz dostęp do wody. Istnieje możliwość utrzymywania zwierząt na matach legowiskowych lub ruszcie podłogowym. Pomieszczenie wyposażone jest w stanowisko do defaunacji, system wentylacyjny i grzewczy oraz czujniki do rejestracji mikroklimatu.

Dwa kompleksy do grupowego utrzymywania owiec w warunkach otwartych

Pomieszczenia wyposażone są w paśniki i koryta do żywienia grupowego. Zwierzętom zapewnia się dostęp do wody oraz lizawki solne.
Utrzymanie ściółkowe.

Sala bilansowa dla owiec

Umożliwia pobieranie próbek do badań oraz kolekcję kału i moczu. Sala wyposażona jest w klatki bilansowe do indywidualnego utrzymywania zwierząt, rolety zewnętrzne zaciemniające umożliwiające sterowanie długością dnia świetlnego, system wentylacyjno-grzewczy oraz czujniki do rejestracji mikroklimatu w pomieszczeniu.

Sala infuzyjna dla owiec

Umożliwia pobieranie próbek do badań. W pomieszczeniu znajdują się klatki do indywidualnego utrzymywania zwierząt. Wyposażenie sali pozwala m.in. na iniekcje lub infuzje do krwi i struktur mózgu, kolekcję płynu mózgowo-rdzeniowego, przyżyciową perfuzję metodą push-pull.

Dwie sale operacyjne

Umożliwiają przeprowadzenie zabiegów zarówno na małych jak i dużych zwierzętach gospodarskich.

Pracownia weterynaryjna

Dysponuje przenośnym aparatem rentgenowskim z zestawem do cyfryzacji zdjęć rentgenowskich, przenośnym aparatem ultrasonograficznym z zestawem głowic, aparatem do anestezji wziewnej, aparatem stereo-taktycznym dla owiec oraz autoklawem. Ponadto na wyposażeniu pracowni znajduje się analizator hematologiczny Mythic 5Vet PRO oraz analizator moczu FUS-3000 Plus.

Pracownia densytometryczna

Wyposażona jest w densytometr NORLAND XR-800TM, który umożliwia określenie zawartości tłuszczu, masy beztłuszczowej oraz składników mineralnych i ich gęstości w całym ciele, wyrębach i wypreparowanych kościach. Dzięki dużej nośności możliwe jest wykonanie analizy densytometrycznej zwierzęcia o masie ciała do 120 kg. Ponadto w pracowni znajduje się analizator tekstury TA-HDi służący m.in. do oznaczania właściwości biomechanicznych kości.

BADANIA NA DUŻYCH MODELACH ZWIERZĘCYCH

Oprócz doświadczeń o charakterze zootechnicznym, w Laboratorium prowadzone są badania z wykorzystaniem dużych modeli zwierzęcych, są to m.in.:

Prosięta nowo narodzone – jako model wcześniaka i noworodka;
Prosięta odchowane i warchlaki – jako modele dla dzieci, młodzieży i dorosłych;
Loszki – jako model w analizie i programowaniu płodowym, który obejmuje badania dotyczące wpływu środowiska na rozwój płodu;
Świnie dorosłe – jako model dla człowieka;
Świnie miniaturowe – jako modele dla dzieci, młodzieży i dorosłych;
Owce dorosłe kaniulowane do wybranych struktur mózgowych – jako model do badań ośrodkowego układu nerwowego człowieka;
Owce dorosłe kaniulowane do żyły szyjnej – jako model do badań układu krążenia oraz układu nerwowego;
Owce dorosłe – jako model w badaniach ortopedycznych;
Owce przetokowane – do badania fizjologii przewodu pokarmowego i oceny wartości pokarmowej pasz.

Ponadto w Laboratorium prowadzone są badania na owcach defaunowanych i selektywnie refaunowanych, umożliwiające określenie roli poszczególnych grup mikroorganizmów w trawieniu składników odżywczych, a także na przetokowanych do żwacza jałówkach.

WSPÓŁPRACA

Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych zaprasza do współpracy krajowe i zagraniczne jednostki naukowe i inne podmioty (m.in. przemysł farmaceutyczny, biomedyczny i placówki medyczne) do realizacji projektów badawczych, także pod kątem przeprowadzenia badań przedklinicznych.

WPISY DO REJESTRÓW

Numer identyfikacyjny Instytutu w rejestrze użytkowników uprawnionych do wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych: 0043
Numer identyfikacyjny Instytutu w rejestrze hodowców uprawnionych do hodowania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych: 0029

NADZÓR

Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych podlega II Lokalnej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach przy Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Zgodnie z art. 25 Ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych nad prawidłowością doświadczeń na zwierzętach prowadzonych w Instytucie, w tym w LDMZ, czuwa Zespół ds. Dobrostanu Zwierząt

KONTAKT

Dr hab. Jarosław Woliński, profesor instytutu
🖂 j.wolinski@ifzz.pl; ✆+48 666 055 013
Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego Polskiej Akademii Nauk;
ul. Instytucka 3, 05-110 Jabłonna